Sábháilteacht agus Slándáil

Staid Pholaitiúil

Is sochaithe seasmhacha iad Hong Cong agus Macao agus riail an dlí mar bhonn fúthu.

Ó bhí Meitheamh 2019 ann, tá agóidí leanúnacha in Hong Cong i gcomhair cuspóirí polaitiúla ar leith. Tháinig laghdú ar mhinicíocht agus ar dhéine na n-agóidí le linn phaindéim COVID-19, ach seans go méadófar líon na n-agóidí agus an foréigean de dheasca na híogaireachta polaitiúla atá ag dul i méid le déanaí.  Moltar do shaoránaigh na hÉireann agus baill den phobal a bheith airdeallach agus moltar go láidir dóibh freisin gan dul go ceantair ina mbeidh agóidí agus tionóil phoiblí neamhbheartaithe agus cloí le comhairle na n-údarás áitiúil.

Ní dheachaigh an chorraíl shóisialta i bhfeidhm ar Macao.

Dlí Slándála Náisiúnta

Tháinig Dlí Slándála Náisiúnta i bhfeidhm in Hong Cong ar 1 Iúil 2020 a rith údaráis mhórthír na Síne. Tugann sé isteach coireanna a bhaineann le scaradh, treascairt, sceimhlitheoireacht agus claonpháirteachas le tír eachtrannach le pionóis éigeantacha suas le agus lena n-áirítear príosúnacht saoil ag brath ar dhéine na gcúiseamh. D’fhéadfadh daoine a ghabhtar faoin Dlí Slándála Náisiúnta a aistriú go mórthír na Síne don triail má bhíonn cúinsí ar leith ann.

Níl iomlán an dlí seo agus an bealach a gcuirtear i bhfeidhm é soiléir fós, ach is féidir cúisimh faoin reachtaíocht seo a chur i bhfeidhm ar ghníomhaíochtaí lena n-áirítear ráitis ar na meáin shóisialta a dhéantar fiú agus tú taobh amuigh de Hong Cong.

Cuirtear i gcuimhne do shaoránaigh na hÉireann go bhfuil sé de cheart acu cúnamh consalachta a iarraidh má choimeádtar ag na húdaráis áitiúla iad.

Sceimhlitheoireacht

Tá bagairt bhunaidh ann ó sceimhlitheoireacht dhomhanda. D’fhéadfadh go mbeadh ionsaithe gan idirdhealú ann, lena n-áirítear ionsaithe in áiteanna ina mbíonn easaoránaigh agus taistealaithe ó thíortha eile. Tá bearta cuimsitheacha slándála i bhfeidhm ag rialtais Hong Cong agus Macao chun dul i ngleic le sceimhlitheoireacht lena n-áirítear uasghrádú ar chumas póilíní, slándáil aerthaistil fheabhsaithe, rialú teorann níos fearr agus uasghrádú ar fhreagairtí na seirbhísí éigeandála.

Bearta Slándála Breise ag Aerfort Idirnáisiúnta Hong Cong

Moltar do phaisinéirí an t-aerfort a bhaint amach trí uair a chloig roimh a n-am imeachta le haghaidh seiceálacha slándála ag na seicphointí rialúcháin rochtana ainmnithe atá feistithe le ceamaraí slándála 24-uair. Tabhair faoi deara le do thoil go gcaithfidh do phaisinéirí ticéad nó pas bordála a bheith acu chun dul isteach sa chríochfort.

Moltar do bhaill eile den phobal, lena n-áirítear daoine ar mhaith leo bheith in éineacht le paisinéirí atá ag imeacht nó bualadh le paisinéirí ag teacht isteach san aerfort gan taisteal go dtí an t-aerfort mura bhfuil géarghá ann. Pé scéal é, is iad na paisinéirí amháin a mbeidh cead acu dul isteach sa chríochfort.

Coireacht

Tá ráta coireanna foréigneacha an-íseal ach d’fhéadfadh coireacht sráide agus peasghadaíocht tarlú mar a tharlaíonn i gceantar mór uirbeach ar bith. Ba cheart a bheith níos cúramaí i gceantair phlódaithe maidir le pasanna, airgead, agus cártaí creidmheasa - bí airdeallach i stáisiúin traenach agus i margaidh.

Más íospartach coireachta thú agus tú in Hong Cong nó i Macao, déan é a thuairisciú leis na póilíní áitiúla láithreach. Tá na huimhreacha maidir le Tuairisciú Coireachta thíos:

• 999 in Hong Cong
• 993 i Macao

Tá ‘Ionad Ríomhthuairiscithe’ i bhfeidhm ag Póilíní Hong Cong a dearadh le haghaidh fiosrúchán nó tuairiscí nach éigeandálaí iad. Ní bheidh freagairt ar an tuairisc nó ar an bhfiosrúchán ar fáil láithreach. I gcás éigeandála, cuir glaoch ar 999 le do thoil nó téigh i dteagmháil leis an stáisiún póilíní is cóngaraí [Féach https://www.erc.police.gov.hk/cmiserc/CCC/PolicePublicPage?language=en]

Is féidir leis an Oifig um Bhainistíocht Géarchéime Turasóireachta (+853) 2833 3000 (beolíne 24-uair) cúnamh ginearálta a thabhairt i mBéarla, Cantainis, Mandairínis agus Portaingéilis do thurasóirí i Macao. I gcás éigeandála, cuir glaoch ar 993 le do thoil nó téigh i dteagmháil leis an stáisiún póilíní is cóngaraí. Is féidir bileog eolais a fháil anseo chun tacú leis na nósanna imeachta a bhaineann le tuairisciú coireachta http://www.pj.gov.mo/Web/u/cms/www/pdf/Publish/EN/RC03.pdf

Is féidir teagmháil a dhéanamh linn freisin ag Consalacht na hÉireann má bhíonn cúnamh ag teastáil uait.

Iompar Poiblí / Tiomáint

Tá clú ar Hong Cong mar gheall ar a chóras iompair phoiblí atá sábháilte, inacmhainne agus iontaofa — báid farantóireachta, iarnród, busanna agus tramanna san áireamh.

Is ionann an Cárta Ochtapas agus cárta leictreonach luacha stóráilte is féidir a úsáid ar an gcuid is mó den iompar poiblí, mar aon le ceannacháin i siopaí áise, bialanna mearbhia, ollmhargaidh, siopaí císte, meaisíní díol agus a thuilleadh. Mionsonraí ar https://www.octopus.com.hk/en/consumer/index.html

Glacann an Airport Express a théann ar ardluas tuairim is 24 nóiméad chun Oileán Hong Cong a bhaint amach agus is é an bealach is tapa é chun taisteal idir an chathair agus an t-aerfort. Is féidir le paisinéirí an Airport Express bus tointeála a ghlacadh ó stáisiúin Kowloon agus Hong Cong go dtí na móróstáin. Cuireann an dá stáisiún seo seirbhísí seiceáil isteach saor in aisce ar fáil do na príomhaerlínte, agus daoine ag imeacht ó Hong Cong, rud is féidir a bheith an-áisiúil do phaisinéirí a bhfuil eitilt imeachta déanach sa lá acu.

Measann údaráis Macao go bhfuil an tseirbhís tacsaí Uber neamhdhleathach, agus le déanaí tá gníomhartha forfheidhmiúcháin á ndéanamh ag Póilíní Macao in aghaidh tiománaithe agus paisinéirí seirbhísí tacsaí atá gan cheadúnas, Uber san áireamh.

Is féidir le daoine a bhfuil ceadúnas tiomána Éireannach acu tiomáint i Hong Cong a bhuí leis ceadúnas tiomána Éireannach nó cead tiomána idirnáisiúnta más cuairteoir go Hong Cong iad (ciallaíonn cuairteoir go dtagann tú go Hong Cong le cur fút ar feadh tréimhse nach faide ná 12 mhí í).

I gcás sealbhóirí ceadúnas tiomána Éireannach ar mhian leo tiomáint i Macao agus a bheidh ag fanacht ar feadh tréimhse níos lú ná bliain – caithfidh siad dul chuig stáisiún na bpóilíní chun páipéar oifigiúil a fháil chun ceadúnas Éireannach a dhlisteanú.

Pas caillte nó goidte

Má cailleadh nó má goideadh do phas in Hong Cong nó Macao féadfaidh Consalacht Ghinearálta na hÉireann i Hong Cong – i gcásanna éigeandála – cáipéis taistil éigeandála nó pas sealadach a eisiúint. Beidh ort iarratas comhlánaithe a leagan isteach, arna fianú go cuí i dteannta leis an gcáipéisíocht tacaíochta uile agus leis an táille chuí. I ngach cás beidh gá le cruthúnas aitheantais agus saoránachta, lena n-áirítear teastas breithe bunaidh nó leagan fada dearbhaithe dó.

Dlíthe agus gnásanna áitiúla

Dlíthe Áitiúla Hong Cong

Is córas dlí coiteann atá i gceist le dlí Hong Cong, amhail córas na hÉireann, a bhfuil cóid dlí sibhialta agus choiriúil ann.

I measc rialacha agus dlíthe sláinteachais phoiblí na cathrach tá:

• Dianchosc ar ithe agus ar ól ar an gcuid is mó den iompar poiblí in Hong Cong;
• Dlíthe diana maidir le sláinteachas timpeallachta a chaomhnú, lena n-áirítear fíneálacha pionós socraithe ar bhruscar a chaitheamh uait nó ar sheile a chaitheamh.

Tá neamhfhulaingt i bhfeidhm maidir le taisteal gan ticéad ar Iarnród Olltaistil (MTR).

Tá toirmeasc ar iompórtáil agus ar easpórtáil eabhar eilifinte d’aon saghas nó táirgí a déantar as, lena n-áirítear earraí cuimhneacháin turasóirí. D’fhéadfaí fíneáil agus/nó príosúnacht a ghearradh ar chiontóirí.

Tá dianchosc ar ghrianghraif a ghlacadh de shuiteálacha míleata.

Tá srianta i bhfeidhm ag Rialtas SAR Hong Cong ar an méid foirmle púdraithe do leanaí a cheadaítear le haghaidh daoine atá ag fágáil na críche. Bíonn pionóis i gceist i gcás neamhchomhlíonta.

Srianta ar chaitheamh tobac, lena áirítear toitíní leictreonacha

Tá dianchosc ar chaitheamh tobac, lena áirítear toitíní leictreonacha, i ngach áit laistigh i Hong Cong agus Macao, lena áirítear bialanna, tithe tábhairne agus mealanna. Chomh maith leis sin cuirtear an toirmeasc ar chaitheamh tobac i bhfeidhm ar iompróirí iompar poiblí, laistigh de shaoráidí iompar poiblí, agus i limistéir laistigh agus lasmuigh i roinnt áitreabh, lena n-áirítear tránna, linnte snámha agus staighre beo poiblí.

Beidh aon duine a chaitheann nó a iompraíonn toitín, todóg, nó píopa lasta i limistéir ainmnithe ina bhfuil cosc ar thobac a chaitheamh faoi dhliteanas pionós socraithe.

Chuir Hong Cong toirmeasc ar iompórtáil, ar dhíol agus ar dhéantús toitíní leictreonacha, táirgí tobac téite agus toitíní luibhe agus d’fhéadfadh ciontóirí a bheith faoi réir fíneáil suas le HK$50,000 (US$6,370) agus sé mhí príosúnachta. Tá cead ag tomhaltóirí gléasanna vápála a chaitheamh fós.

Má bhíonn tú ag teacht isteach i Hong Cong le toitíní leictreonacha a bhfuil nicitín iontu, beidh gá oideas leighis a bheith agat a chuireann in iúl gur le haghaidh úsáid pearsanta iad. Mura bhfuil nicitín sa toitín leictreonach agus más le haghaidh úsáid phearsanta é, níl gá le hoideas leighis.

Chun teacht ar tuilleadh eolais, tabhair cuairt ar

• Oifig Tobac agus Rialaithe Hong Cong ar https://www.taco.gov.hk/english/level.html; agus
• Oifig Tobac agus Rialaithe Macao ar https://www.gov.mo/en/news/87214/

 Dlíthe Áitiúla Macao

Is córas dlí sibhialta atá i Macao, sa mhéid agus gurb í an reachtaíocht an phríomhfhoinse dlí agus nach mórfhoinse dlí atá sa chásdlí, bíodh agus gur léir go bhfuil sí ábhartha. Tá cúig chódú ‘clasaiceach’ ag Macao: an Cód Sibhialta, an Cód Tráchtála, an Cód Nósanna Imeachta Sibhialta, an Cód Pionóis, agus an Cód Nósanna Imeachta Coiriúla. Reáchtálfar na himeachtaí i bPortaingéilis.

Earraí a bhfuil srian slándála orthu

Tá dlíthe diana ag Hong Cong agus Macao maidir le hiompórtáil agus/nó seilbh aon chineál arm nó earraí a bhféadfadh cuma arm a bheith orthu, lena n-áirítear macasamhail, seandacht, bréagáin agus oiriúintí faisin.

Baineann an dlí le daoine i Hong Cong agus Macao agus leo siúd ag taisteal trí aerfoirt Hong Cong agus Macao, agus baineann siad le málaí taistil láimhe, málaí taistil a sheiceáiltear isteach agus málaí taistil faoi bhealach. Chun teacht ar tuilleadh eolais, féach ar shuíomhanna idirlín:

• Roinn Eitlíochta Shibhialta Macao ar https://www.aacm.gov.mo/guide.php?con=1&pageid=119;
• Roinn Eitlíochta Shibhialta Hong Cong ar http://www.cad.gov.hk/english/for_travellers.html;
• Póilíní Hong Cong ar https://www.police.gov.hk/ppp_en/04_crime_matters/cpa/cpa_at_01.html

Drugaí mídhleathacha

Tá polasaí neamhfhulaingthe maidir le húsáid drugaí mídhleathacha ag rialtais Hong Cong agus Macao. D’fhéadfadh fíneálacha móra agus príosúnacht a bheith mar thoradh ar shealbhú drugaí mídhleathacha.

Tá pionóis ann chomh maith má bhíonn táibléid chodlata nó leigheas ordaithe i seilbh duine gan oideas a bheith acu dóibh.

Tubaistí nádúrtha agus an aeráid

Tá aeráid fhothrópaiceach i Hong Cong agus Macao agus bíonn séasúir ar leith acu. Is iad tíofúin agus stoirmeacha fearthainne na tarluithe aimsire intuartha amháin a d’fhéadfadh tionchar suntasach a imirt ar do chuid pleananna taistil. Tosaíonn séasúr na dtíofún i mí na Bealtaine agus tagann deireadh leis i mí na Samhna.

Nuair a bhíonn tíofún ag teacht, craoltar rabhaidh ar an teilifís agus ar an raidió agus taispeánann go leor foirgneamh comhartha rabhaidh tíofúin. Dúntar oifigí poiblí nuair a ardaítear comhartha ‘Tíofún 8’ agus bíonn ar dhaoine fanacht laistigh go dtí go n-imíonn an tíofún.

Lean na naisc seo a leanas maidir le comharthaí agus rabhaidh aimsire éagsúla le do thoil:

• Réadlann Hong Cong http://www.hko.gov.hk/textonly/v2/explain/intro.htm; agus
• Réadlann Macao https://www.smg.gov.mo/en.

Eolas Breise

Riachtanais iontrála (víosa/pas)

Coinníonn SAR Hong Cong, SAR Macao agus mórthír na Síne teorainn custaim agus imirce scartha faoi na socruithe rialacháin “Tír Amháin, Dhá Chóras”. Bíonn pasanna agus víosaí cuí de dhíth chun taisteal idir na críocha. Níos mó ná turas amháin a bhíonn i gceist le taisteal idir Hong Cong, Macao nó an tSín agus filleadh ar cheann de na críocha.

Chun dul isteach i Hong Cong agus Macao caithfidh tú pas a bheith agat a bheidh bailí ar feadh mí amháin ar a laghad i ndiaidh dáta na fanachta atá beartaithe agat, cistí cuí chun íoc as do thréimhse fanachta agus fianaise maidir le hiompar ar aghaidh/fillteach. Éilíonn go leor ceantair in aice láimhe go mbeadh do phas bailí ar feadh sé mhí ar a laghad sula gceadóidh siad duit teacht isteach, mar sin má bhíonn sé de phlean agat taisteal go réigiúnach lasmuigh de Hong Cong, cinntigh go mbeidh do phas bailí ar feadh sé mhí ar a laghad i ndiaidh an dáta a bhfuil sé de phlean agat dul isteach i gceantair dá leithéid.  Ní theastaíonn víosa le haghaidh cuairteanna turasóireachta suas le 90 lá ach d’fhéadfadh víosa a bheith ag teastáil más ar chúiseanna eile seachas turasóireacht a bhíonn tú ag taisteal. Is féidir teacht ar shonraí maidir le riachtanais víosa ginearálta le haghaidh:

• Hong Cong ar https://www.gov.hk/en/nonresidents/visarequire/general/index.htm
• Macao ar http://www.fsm.gov.mo/psp/eng/EDoN.html

Sláinte

Tá seirbhísí sláinte ar ardchaighdeán i Hong Cong agus Macao. Mar sin féin, sula dtaistealaíonn tú tabhair cuairt ar dhochtúir nó ar an mBiúró Leighis Trópaiceach chun a fháil amach na vacsaíní atá de dhíth ort.

Ba cheart duit árachas cuimsitheach sláinte a bheith agat sula dtaistealaíonn tú chuig Hong Cong chomh maith, toisc go bhféadfadh cóir leighis agus cógas a bheith fíor-chostasach.

Chun teacht ar eolas atá suas chun dáta maidir le fógraí sláinte phoiblí tabhair cuairt ar shuíomhanna idirlín Bhiúró Sláinte Macao ar http://www.ssm.gov.mo agus Ionad um Chosaint Sláinte Hong Cong http://www.chp.gov.hk/en

Fiabhras deinge

Is ionfhabhtú géar é fiabhras deinge a iompraíonn muiscítí a bhfuil víris deinge mar chúis leis. Bíonn sé seo le fáil i réigiúin thrópaiceacha agus fhothrópaiceacha ar fud an domhain agus is tinneas eindéimeach é fiabhras deinge i gcuid mhaith tíortha in Oirdheisceart na hÁise. Bíonn baol ráigeanna Deinge i Hong Cong agus Macao.

Caighdeán aeir

Féadfaidh teagmhais thréimhsiúla a bheith ann ina mbíonn ardleibhéil truaillithe aeir i Hong Cong agus Macao. Molaimid do gach cuairteoir Éireannach agus do chónaitheoirí súil a choimeád ar nuashonraithe agus ar chomhairlí ó:

• Innéacs Sláinte maidir le Caighdeán Aeir Hong Cong ar http://www.aqhi.gov.hk/en.html; agus
• Réadlann Macao https://www.smg.gov.mo/en.